ΜΝΗΜΗ ΑΡΤΕΜΙΣΙΑΣ ΧΑΡΙΤΑΚΗ - ΚΑΨΩΜΕΝΟΥ (1911-2002) Είκοσι χρόνια μετά
- Λεπτομέρειες
- Γράφτηκε από τον/την Διαχειριστής
I. Μικρό Ανθολόγιο από το πεζογραφικό της έργο
II. Αντιπροσωπευτικό δείγμα μελετών και αναλύσεων του έργου της
III. Εργογραφία – Βιβλιογραφία.
* *
Ι. Διηγήματα και Νουβέλες. Ανθολόγιο
Από τη νουβέλα Ο Πικραμένος, Αθήνα, Βιβλιοπωλείο της «ΕΣΤΙΑΣ», 1984:
…Το φεγγάρι είχε σηκωθεί ένα αντρόστεμα πάνω από τον κάβο Σπάθα κι όμως ο ήλιος δεν είχε δύσει· εβασίλευε ακόμη μέσα σ' ένα πέλαγος χρυσά σύννεφα πάνω από τη Γραμπούσα.
Οι κοπελιές στην κάτω γειτονιά ήταν ανεβασμένες στο πανιόλο της Μαριόλενας μαζί με τη θυγατέρα της την Ελένη κι εσιγοκουβέντιαζαν κι εγελούσαν κι επεριχαίρονταν την όμορφη ώρα. Οι οντάδες τους ήταν στην κάτω άκρη του χωριού, που ανηφορίζει από κει κι απάνω στην πλαγιά του λόφου κι απλώνεται· τίποτε δεν τους έκοβε τον αέρα κι είχαν ευγοράδα μεγάλη. Η αυλή τους φαρδιά, με μια σειρά αμυγδαλιές σ' όλο της το μάκρος, ήταν δίπλα στο δρόμο που προσπερνούσε το σοκάκι έκανε μεγάλη κούρμπα κι έφτανε στην πίσω γειτονιά. Μετά την αυλή εκατηφόριζαν οι πεζούλες με τις συκιές και τις απιδιές ως κάτω στο ρυάκι. Εκεί εκελαϊδούσε κι απόψε, όπως κάθε βράδυ, ο κοτσυφός, κι οι λεμονιές στην πεζούλα του Θοδωράκη ήταν ολανθισμένες -Απρίλης μήνας- κι εσκορπούσαν μια μυρωδιά που ανάσταινε τις καρδιές. Τα κορίτσια έπαιρναν βαθιές αναπνοές να χορτάσουν τη μυρωδιά· εκρατούσαν λίγο τον αέρα στα στήθια τους και τόν άφηναν να βγεί με βαθύ αναστεναγμό γεμάτο πάθος. Η Ελένη η Μαριολοπούλα επερίμενε τον αρραβωνιαστικό της. Της το χε μηνύσει πως θά ρθει απόψε το δίχως άλλο, γι αυτό την παράστεκαν οι κοπελιές κι εμοιράζονταν το καρδιοχτύπι της. Εκείνος ήταν από τ' Απανωμέρη, ο δρόμος μακρινός, μα ώρα την ώρα θά ’φτανε.
Μίκης Θεοδωράκης. Η φωνή της συνείδησής μας
- Λεπτομέρειες
- Γράφτηκε από τον/την Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος
Ύστερα από μια μακρά και θυελλώδη ζωή, γεμάτη αγώνες, δοκιμασίες, κοινωνική και πνευματική προσφορά, ο Μίκης Θεοδωράκης έφυγε δικαιωμένος και τιμημένος. Και φεύγοντας μας έκαμε ένα πολύτιμο δώρο: ένωσε τον Ελληνισμό σε κοινά αισθήματα πένθους, αναγνώρισης κι ευγνωμοσύνης.
Την ενότητα του Ελληνισμού επιδίωξε κι ο ίδιος, με λόγο και με πράξη, σ’ όλη τη διάρκεια της αγωνιστικής εποποιίας που υπήρξε ο βίος του· χωρίς ίχνος μνησικακίας για τους συγκυριακούς αντιπάλους και το επίσημο κράτος, που τον αδίκησαν.
Για το Μίκη η εθνική ενότητα δεν ήταν μόνο αίτημα της διονυσιακής ιδιοσυγκρασίας του , δεν ήταν μόνο ιδεολογική αντίρρηση απέναντι στον ανθρωποφάγο ανταγωνισμό, ήταν πρωτίστως πολιτισμικό βίωμα. Η αρχή της σύνθεσης και εναρμόνισης των αντιθέσεων υπήρξε το θεμέλιο του διαχρονικού ελληνικού πολιτισμού, σε πλήρη συστοιχία προς το φυσικό αρχέτυπο ιδεώδους ισορροπίας και αρμονίας που προσφέρει η ήμερη και ιλαρή ελληνική μεσογειακή φύση.
Καλή σχολική χρονιά
- Λεπτομέρειες
- Γράφτηκε από τον/την Διαχειριστής
Η Εταιρεία Κρητικών Σπουδών προσφέρει στους φίλους αναγνώστες και τα μέλη της, προς ανταπόδωση του συνεχιζόμενου ενδιαφέροντός τους και με την αφορμή της έναρξης του νέου σχολικού έτους, τη δυνατότητα να καταφορτώσουν δωρεάν τη συλλογή διηγημάτων Μη μ'αποθάνοι ο Θεός, της Αρτεμισίας Χαριτάκη-Καψωμένου από την ιστοσελίδα του Βιβλιοπωλείου του Ιδρύματος.
Ευτυχισμένο και παραγωγικό το νέο σχολικό και ακαδημαϊκό έτος!
Βιβλιοπαρουσίαση: 'Ο Μίκης Θεοδωράκης και η Κρήτη' - 12 Αυγ 9μμ
- Λεπτομέρειες
- Γράφτηκε από τον/την Διαχειριστής
Την Πέμπτη 12 Αυγούστου 2021, ώρα 9.00 το βράδυ, στην Πλατεία Κατεχάκη, Ενετικό Λιμάνι Χανίων, στην 9η Έκθεση Βιβλίου, θα γίνει η παρουσίαση του βιβλίου:
«Ο Μίκης Θεοδωράκης και η Κρήτη»
των Γιώργου Αγοραστάκη, Ερατοσθένη Καψωμένου Τατιάνας Παπαγεωργίου. Παρουσιάζει: η Βαρβάρα Περράκη, φιλόλογος, πρώην Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Χανίων.
Η εκδήλωση συνδιοργανώνεται από την Περιφέρεια Κρήτης–Π.Ε. Χανίων, τον Δήμο Χανίων, την ΚΕΠΠΕΔΗΧ – ΚΑΜ και από τον Παγκρήτιο Σύλλογο Φίλων Μίκη Θεοδωράκη, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Μίκης Θεοδωράκης 2021.
Ψήφισμα για την εκδημία του Βάσου Λυσσαρίδη (13 Μαΐου 1920 – 26 Απριλίου 2021)
- Λεπτομέρειες
- Γράφτηκε από τον/την Διαχειριστής
Στους κρίσιμους καιρούς που ζούμε, μια μεγάλη απώλεια σημαίνει γενικό προσκλητήριο για συσπείρωση του Ελληνισμού, προκειμένου να κάνομε σαφές προς πάσα κατεύθυνση ότι είμαστε εδώ ενωμένοι και έτοιμοι να καλύψομε το κενό και να υπερασπιστούμε τα δίκαιά μας με τρόπο αντάξιο του μεγάλου άνδρα. Μέσα σ’ αυτό το πνεύμα, συνεδρίασε το Δ.Σ. της Εταιρείας Κρητικών Σπουδών – Ιδρύματος Γεωργίου και Αρτεμισίας Καψωμένου, για να τιμήσει τη μνήμη του θρυλικού «Γιατρού» του Κυπριακού Αγώνα, Βάσου Λυσσαρίδη, θερμού φίλου, συμπαραστάτη και Επίτιμου Μέλους του Ιδρύματός μας.
Προσωπικός γιατρός του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, πολιτικός διεθνούς βεληνεκούς, εκλεγμένος αντιπρόσωπος του λαού στην Κυπριακή Βουλή επί 46 συναπτά έτη (1960-2006), ποιητής, στοχαστής και ζωγράφος, ο Βάσος Λυσσαρίδης υπήρξε μια πολυσχιδής προσωπικότητα, που σφράγισε με τη ζωή και τη δράση του μια από τις πιο κρίσιμες περιόδους της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας.
Το Κλέφτικο Τραγούδι και η αντίληψη του προσώπου
- Λεπτομέρειες
- Γράφτηκε από τον/την Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος
Ε ι σ α γ ω γ ι κ ά
Η Εταιρεία Κρητικών Σπουδών – Ίδρυμα Γεωργίου και Αρτεμισίας Καψωμένου εγκαινιάζει τη συμμετοχή της στον εορτασμό των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 με ένα κείμενο που εστιάζει στα αξιακά πρότυπα του λαϊκού πολιτισμού, που γέννησαν τη μεγάλη πράξη της Επανάστασης. Η επιλογή αυτή εκφράζει την άποψη του μελετητή ότι για τις μεγάλες ιστορικές πράξεις δεν αρκούν οι προσωπικές ικανότητες ενός ιδιοφυούς στρατηγού ή διορατικού πολιτικού, ούτε είναι ζήτημα γραφειοκρατικού σχεδιασμού στα παρασκήνια της εξουσίας, αλλά έργο του συλλογικού υποκειμένου και των αξιακών προτύπων που το διακρίνουν ως ιστορική οντότητα. Τα πρότυπα αυτά ο μελετητής ανιχνεύει στους πολιτισμικούς κώδικες των ηρωικών δημοτικών τραγουδιών της προεπαναστατικής περιόδου και των χρόνων της Επανάστασης, που είναι τα Κλέφτικα και τα ομόθεμα Ιστορικά τραγούδια. Τί πλεονέκτημα έχει αυτή η επιλογή απέναντι σε άλλες, λ.χ., ιστορικές πηγές για τα πολεμικά γεγονότα που συνέβαλαν στην ευόδωση του σκοπού; – Στα δημοτικά τραγούδια, που είναι σύγχρονα με τα γεγονότα, αποκρυσταλλώνεται η αντίληψη του συλλογικού φορέα, που είναι συνάμα δημιουργός των τραγουδιών και συμμέτοχος στην ιστορία. Και συνεπώς, η σημασιοδότηση των γεγονότων εκφράζει αυθεντικά τους πολιτισμικούς κώδικες της συγκεκριμένης ανθρώπινης κοινότητας,. Η μελέτη αυτών των κωδίκων ανέδειξε μια ιστορικής σημασίας κατάκτηση στο πεδίο του πολιτισμού, που είναι το πέρασμα από το ηρωικό ιδεώδες του ξεχωριστού ατόμου, που αποτελούσε το πρότυπο του ακριτικού τραγουδιού, σ’ ένα νέο, ωριμότερο ηρωικό πρότυπο, το ιδεώδες του ανθρώπινου προσώπου, που σημαδεύει, σύμφωνα με τον μελετητή, το πέρασμα από τη μεταβυζαντινή στη νεοελληνική πολιτισμική φάση. Το σπουδαίο είναι ότι δεν πρόκειται εδώ για μια ατομική κατάκτηση, πνευματική σύλληψη μιας μεγάλης διάνοιας, φιλοσόφου ή στοχαστή, αλλά για το συλλογικό βίωμα ενός ολόκληρου λαού, που τροφοδότησε και καθοδήγησε τις μεγάλες πράξεις στην υπό μελέτη ιστορική περίοδο.