ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΕΤΟΥΣ 2021
- Λεπτομέρειες
- Γράφτηκε από τον/την Διαχειριστής
Α. Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Η Επανάσταση του 1821 στην Κρήτη [θα γίνει πιθανότατα διαδικτυακά].
Β. Χρονικό των Κρητικών Επαναστάσεων από το 1866 ως την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα (1913). Ομιλίες, Προβολές, Έκθεση ιστορικών ντοκουμέντων και φωτογραφιών [Πύργος Αλικιανού, Ιούλιος 2021]
Γ. «Φιλολογικό Αναλόγιο» με θέμα «Η Επανάσταση του 1821 στη λογοτεχνία μας». Ανάγνωση αφηγηματικών και ποιητικών κειμένων. Διαδικτυακές εκδηλώσεις, που με αφετηρία το Μάρτιο 2021 θα εκτείνονται σε όλη τη διάρκεια του έτους [θα ακολουθήσει ειδική ανακοίνωση]
Δ. Πανηγυρικός εορτασμός των 80 χρόνων από τη Μάχη της Κρήτης. Οι εκδηλώσεις θα συνδυαστούν με την επέτειο της εκτέλεσης των 118 πατριωτών στον ποταμό Καιρίτη, την 1η Αυγούστου 1941.
Ε. Προκήρυξη διαγωνισμού για τη συλλογή πληροφοριών που διασώζονται στη συλλογική μνήμη με τη μορφή τοπικών προφορικών παραδόσεων ή αφηγήσεων πεζών και ποιητικών (: ιστορικές ρίμες) για τις κρητικές επαναστάσεις κατά των Τούρκων, από το 1821 ως την ίδρυση της Κρητικής Πολιτείας.
Γιώργος Θεοτοκάς. Σπουδή στο νεοελληνικό πολιτισμό - Μνήμη Ορέστη Βουρεξάκη
- Λεπτομέρειες
- Γράφτηκε από τον/την Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος
Γιώργος Θεοτοκάς. Σπουδή στο νεοελληνικό πολιτισμό
Μνήμη Ορέστη Βουρεξάκη
Στη σημερινή κρίσιμη ιστορική συγκυρία, ο λόγος του Γιώργου Θεοτοκά αποχτά απροσδόκητη επικαιρότητα. Κι αυτό έχει να κάνει με την αντιστοιχία των εποχών, της δικής του με τη δική μας. Βρισκόμαστε και πάλι αντιμέτωποι με μια παγκόσμια κρίση, ανάλογη μ’ αυτήν που ακολούθησε τον Πρώτο και οδήγησε στο Δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Και οι δυνάμεις που βρίσκονται στο διεθνές προσκήνιο είναι απελπιστικά ανεπαρκείς για να τη διαχειριστούν. Είναι φανερό· η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική και πολιτική, είναι πρωτίστως πολιτισμική. Ο Γιώργος Θεοτοκάς διέβλεψε πολύ νωρίς την πολιτισμική διάσταση της κρίσης που την κορύφωσή της ζούμε σήμερα· και τη συνόψισε σ’ ένα χαρακτηριστικό σύμπτωμά της, το «μηδενισμό». Ο «μηδενισμός» δηλώνει την απώλεια της πίστης σε αξίες που δίνουν νόημα και περιεχόμενο στην ανθρώπινη ύπαρξη· απώλεια που σημαίνει ότι το κυρίαρχο σύστημα διαψεύδει τις αξίες, και μαζί τους την πίστη των ανθρώπων σ’ ένα όραμα ζωής. Καταλυτική είναι η κριτική του Θεοτοκά για τη μηδενιστική ιδεολογία στην τέχνη σ’ ένα δοκίμιο της ωριμότητάς του με το σημαδιακό τίτλο «Η ύβρις» (1965). Μισόν αιώνα αργότερα οι εκτιμήσεις του επιβεβαιώνονται πλήρως. Το κυρίαρχο σύστημα απομακρύνεται με όλο και ταχύτερους ρυθμούς από το ανθρωποκεντρικό πρότυπο των κλασικών πολιτισμών και τείνει να συγκροτήσει τον αντίπαλο πόλο, όπου, αντί το σύστημα να υπηρετεί τον άνθρωπο, ο άνθρωπος υποχρεώνεται να υπηρετεί το σύστημα. Αυτή ακριβώς η αντιστροφή αποτελεί το τεκμήριο ότι η κρίση είναι πρωτίστως κρίση πολιτισμού.
Διαδικτυακή διάλεξη Ερατοσθένη Καψωμένου: Το ελληνικό πολιτισμικό πρότυπο στο δημοτικό τραγούδι
- Λεπτομέρειες
- Γράφτηκε από τον/την Διαχειριστής
Στο πλαίσιο των επιστημονικών εκδηλώσεων του Εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 5 Ιουνίου 2020 και ώρα 18.00 από τον Ερατοσθένη Γ. Καψωμένο, Ομότιμο Καθηγητή του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ανοικτή διαδικτυακή διάλεξη με τίτλο: Το ελληνικό πολιτισμικό πρότυπο στο δημοτικό τραγούδι.
Προλογίζει ο Καθηγητής Μ. Γ. Βαρβούνης, Πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας. Συντονίζει ο Δρ. Θανάσης Β. Κούγκουλος, Μέλος Ε.ΔΙ.Π.
Σύνδεσμος συμμετοχής στη διαδικτυακή διάλεξη με Skype for Business ή Skype Meetings:
https://meet.lync.com/houtest-ac/kougkoulos.athanasios/NUX3UGCD
Η διάλεξη του Ομότιμου Καθηγητή Ερατοσθένη Γ. Καψωμένου επιχειρεί μία σημειωτική ανάγνωση του ελληνικού πολιτισμικού προτύπου στο δημοτικό τραγούδι με βάση τους άξονες: α. Το δημοτικό τραγούδι έκφραση ενός συμμετοχικού πολιτισμού, β. Δημοτικό τραγούδι και αρχαϊκή τέχνη, γ. Διακριτικά γνωρίσματα του λαϊκού πολιτισμικού προτύπου και δ. Μυθικά αρχέτυπα και κώδικες του ελληνικού πολιτισμικού προτύπου.
Μανώλης Γλέζος (9 Σεπτεμβρίου 1922 – 30 Μαρτίου 2020)
- Λεπτομέρειες
- Γράφτηκε από τον/την Διαχειριστής
Η Εταιρεία Κρητικών Σπουδών – Ίδρυμα Καψωμένου συμμετέχoντας στις εκδηλώσεις μνήμης και τιμής για τον Μανώλη Γλέζο, εξέδωσε το ακόλουθο Ψήφισμα:
Ύστερα από κάθε μεγάλη απώλεια έρχεται η ώρα του απολογισμού· τί κοινωνικό έργο παρήγαγε και τί ηθικό παράδειγμα έδωσε με τη ζωή και τη δράση του ο μεγάλος άνδρας; Επιχειρούμε μ’ αυτό το Ψήφισμα μια δημόσια αποτίμηση της κοινωνικής και πνευματικής παρακαταθήκης του ήρωα της ελληνικής Αντίστασης Μανώλη Γλέζου, με την πεποίθηση ότι η επιλογή αυτή είναι ο καλύτερος τρόπος για να εξισορροπήσομε την οδύνη της απώλειας, να συμβάλομε ώστε τα διδάγματά του να γίνουν κοινή συνείδηση, να μην αφήσομε να πάει χαμένος ο αγώνας του.
Ψήφισμα για την εκδημία του ποιητή Γιάννη Δάλλα
- Λεπτομέρειες
- Γράφτηκε από τον/την Διαχειριστής
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας Κρητικών Σπουδών-Ιδρύματος Καψωμένου, πληροφορήθηκε με βαθιά οδύνη την εκδημία του Ποιητή Γιάννη Δάλλα, Ομότιμου καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και αποφάσισε, σε έκτακτη συνεδρίασή του, να εκδώσει το παρόν τιμητικό Ψήφισμα εις αναγνώριση της μεγάλης προσφοράς του εκλιπόντος στην Ελληνική Λογοτεχνία ως δημιουργού, στην Ελληνική Φιλολογία ως ερευνητή και συγγραφέα, στην Ελληνική Παιδεία ως δασκάλου και παιδαγωγού.
Ο Γιάννης Δάλλας υπηρέτησε με ένθεο ζήλο, σε όλη τη διάρκεια της μακράς ζωής του, την ελληνική Εκπαίδευση, ιδιωτική και δημόσια, με επιστέγασμα τη γόνιμη θητεία του ως Τακτικού καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και ως Ομότιμου καθηγητή στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο.
Απολογισμός δραστηριοτήτων έτους 2019
- Λεπτομέρειες
- Γράφτηκε από τον/την Διαχειριστής
1. Θερινό Εκπαιδευτικό Σεμινάριο του Emmanuel College της Βοστώνης, σε συνεργασία με την Εταιρεία Κρητικών Σπουδών [30 Μαΐου έως 30 Ιουνίου 2019: Κρήτη – Σικελία – Μάλτα - Κύπρος]. Συνεχίζοντας τη διμερή εκπαιδευτική συνεργασία τους, το Emmanuel College της Βοστώνης και η Εταιρεία Κρητικών Σπουδών, πραγματοποίησαν εφέτος το έβδομο Θερινό Εκπαιδευτικό Σεμινάριο (EC Eastern Mediterranean Security Studies Program 2019), σύμφωνα με το ακόλουθο πρόγραμμα:
Ι. Μαθήματα Ειδικότητας: Πολιτικές Επιστήμες. Διδάσκοντες: Dr. Petros Vamvakas, Associate Professor of Political Science and International Studies, Emmanuel College. Dr. Kimberly Smirles, Associate Professor of Psychology, Emmanuel College. Dr. Violetta Ravagnoli, Assistant Professor of History, Emmanuel College. Dr. Sotiris Roussos, Head of the Centre of Mediterranean, Middle East and Islamic Studies. Mr. Triantafyllos Karatrantos, Sr. Research Fellow, Center For Security Studies. Dr. Panagiotis Tsakonas, Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Dr. Dimitris Xenakis, Αν. καθηγητής, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Κρήτης. Dr. Aref Alobeid, Πάντειο Πανεπιστήμιο. Εντατικό ΙΙ. Πρόγραμμα Διδασκαλίας της Ελληνικής ως ξένης Γλώσσας στους αμερικανούς φοιτητές από τη φιλόλογο Κατερίνα Μαρκουλάκη, υπό την καθοδήγηση της Εφόρου Γλωσσικής Παιδείας, γλωσσολόγου Παναγιώτας Σαμιώτη. ΙΙΙ. Μαθήματα ελληνικής Λογοτεχνίας και Πολιτισμού: Ερατ. Γ. Καψωμένος, Ομότ. καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Anna Zimbone, Università degli studi di Catania, Dipartimento di Scienze Umanistiche, Μιχάλης Πιερής, Καθηγητής Πανεπιστημίου Κύπρου, Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών.
2. Ποιητική βραδιά. Η ανανεωμένη Θεατρική Ομάδα της Εταιρείας Κρητικών Σπουδών εγκαινίασε, το Σάββατο, 15 Ιουνίου 2019, τις καλλιτεχνικές της δραστηριότητες με ένα πλούσιο Αφιέρωμα στην Ελληνική Ποίηση. Η εκδήλωση έγινε στην έδρα της Εταιρείας Κρητικών Σπουδών, στον Πύργο Αλικιανού, με θεματικό άξονα τις ενότητες Πόλεμος – Ειρήνη – Αγάπη και αντιπροσωπευτικά έργα της ποιητικής μας παράδοσης (Σαπφώ, Χορτάτζης, Κορνάρος, Σολωμός, Καβάφης, Σεφέρης, Ελύτης, Ρίτσος, Βρεττάκος, Λειβαδίτης, Αναγνωστάκης, Σαχτούρης, Αθαν. Δεικτάκης). Έλαβαν μέρος οι ερασιτέχνες ηθοποιοί Γιάννης Γιαννουδάκης, Αλεξία Δεικτάκη, Ειρήνη Κόρκακα, Μανόλης Ντουκάκης, Κλειώ Παπαδερού, Αριάδνη Παπιδάκη, Μαρία Σταφυλαράκη, Ανδρέας Φωτεινάκης και από το παιδικό τμήμα, Άρτεμις Βασιλογιαννάκη, Άννα Μουζουράκη, Κατερίνα Παντελάκη. Τα ποιητικά κείμενα ήταν δραματοποιημένα και συνοδεύονταν από μουσική επένδυση, με τη φροντίδα της Λίντας Μανουσάκη και του Δημήτρη Παρά. Συντονίστρια: Κλειώ Α. Παπαδερού.
3. Ελλάδα – Ιταλία: Πολιτιστικές σχέσεις (16ος – 20ός αιώνας) Μνήμη καθηγητή Κωνσταντίνου Νίκα [11-12.07. 19].
Η Εταιρεία Κρητικών Σπουδών – Ίδρυμα Καψωμένου, σε συνεργασία με την Περιφερειακής Ενότητας Χανίων, οργάνωσε στις 11 και 12 Ιουλίου 2019, στην έδρα της Εταιρείας, Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα: «Ελλάδα – Ιταλία: πολιτιστικές σχέσεις (από το 16ο στον 20ον αιώνα).
Το Συνέδριο ύταν αφιερωμένο στη μνήμη του Καθηγητή Κωνσταντίνου Νίκα, διευθυντή Νεοελληνικών Σπουδών στο πάλαι ποτέ Istituto Universitario Orientale, (το σημερινό Πανεπιστήμιο της Νάπολης «L’Orientale”: Università degli Studi di Napoli “L’Orientale”). Ο τιμώμενος υπήρξε σπουδαίος ερευνητής στους τομείς των ελληνοϊταλικών σχέσεων και των ελληνικών Γραμμάτων από τη Μεταβυζαντινή περίοδο ως την εποχή μας, μεταφραστής, εκδότης του δίγλωσσου περιοδικού «Ιταλοελληνικά. Rivista di cultura Greco-moderna», ιδρυτικό μέλος της «Σύμπραξης Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων για την ενίσχυση των Νεοελληνικών Σπουδών» και της Σειράς «Βιβλιοθήκη Κλασικών Νεοελλήνων Συγγραφέων».
Οι θεματικοί άξονες του Συνεδρίου ήταν οι τομείς που καλλιέργησε ο αείμνηστος Κωνστ. Νίκας: Α. Πολιτιστικές σχέσεις Ελλάδας – Ιταλίας από το 16ον αιώνα ως τις μέρες μας. Β. Η λογοτεχνία της Κρητικής Αναγέννησης. Κρητικό Θέατρο, Ερωτόκριτος. Γ. Ιστορικο-γραμματολογικά ζητήματα της πρώιμης λογοτεχνίας μας (18ος – 19ος αι.). Δ. Νεοελληνική ποίηση και πεζογραφία του 19ου και 20ού αιώνα.